Xin chào các bạn yêu công nghệ AI!

Bạn đã bao giờ thử yêu cầu ChatGPT viết về một chủ đề nhưng lại cảm thấy nội dung trả về "thiếu muối" hoặc không giống phong cách bạn mong muốn? Vậy thì tin vui đây! Bạn có thể dễ dàng hướng dẫn ChatGPT bằng cách cung cấp các ví dụ cụ thể về phong cách mà bạn yêu thích.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá cách sử dụng ví dụ để giúp ChatGPT "bắt chước" phong cách viết của bạn – từ chuyên nghiệp, hài hước đến kể chuyện hấp dẫn.

Thời gian đọc: 5 phút

BẮT ĐẦU

Mục lục

1. 1. Tại sao ví dụ lại quan trọng khi sử dụng ChatGPT?

2. Làm thế nào để cung cấp ví dụ cho ChatGPT?

3. Thực hành – Thử nghiệm với các ví dụ khác nhau

4. Ứng dụng kỹ thuật này vào công việc và sáng tạo nội dung

5. Kết bài

🌟 ^{1. Tại sao ví dụ lại quan trọng khi sử dụng ChatGPT?}

ChatGPT giống như một “chú tắc kè hoa” về phong cách viết. Nó có khả năng thay đổi giọng điệu, cấu trúc, thậm chí cả “cách tư duy” trong văn bản để phù hợp với yêu cầu của bạn. Nhưng để kích hoạt năng lực đó, bạn cần chỉ cho nó biết “nên hoá thân thành ai” hoặc “nên viết như thế nào.”

• Vấn đề thường gặp: Nhiều người chỉ đưa ra một câu lệnh chung chung, rồi thất vọng vì đầu ra không có hồn. Hãy hình dung bạn nói với một họa sĩ: “Hãy vẽ một bức tranh về bầu trời.” Anh ta sẽ vẽ đủ kiểu. Nhưng nếu bạn nói: “Hãy vẽ một bức tranh bầu trời theo phong cách Monet, với tông màu pastel, nhấn mạnh mây hình khối…” – bạn sẽ nhận được đúng ý hơn. ChatGPT cũng vậy.

• Tình huống minh họa: Lan chỉ nhập “Viết đoạn văn về cách tổ chức thời gian”. ChatGPT không hiểu rõ Lan muốn giọng văn vui nhộn, hay cần ví dụ thực tế từ môi trường công sở. Kết quả là một đoạn văn “trung bình,” không có gì đặc sắc.

Tóm lại, ví dụ chính là “tấm bản đồ” để ChatGPT biết bạn muốn nó “đi” theo hướng nào, tránh tình trạng lạc đề, khô khan hay thiếu sinh động.

💡 2. Làm thế nào để cung cấp ví dụ cho ChatGPT?

Bạn có thể “dạy” ChatGPT phong cách viết bằng cách lồng ghép một mẫu ví dụ rõ ràng trong prompt (phần yêu cầu). Dưới đây là hai cách thức cơ bản:

2.1 So sánh prompt cơ bản và prompt có ví dụ

• Prompt cơ bản

“Viết một đoạn ngắn về cách tổ chức thời gian hiệu quả.”

Bạn có thể sẽ nhận được một đoạn văn khá trung tính, liệt kê các phương pháp chung: lập to-do list, phân chia công việc, v.v. Không tệ, nhưng thiếu điểm nhấn.

• Prompt có ví dụ:

“Dựa vào ví dụ phong cách viết tôi vừa cung cấp (cách ẩn dụ nhạc trưởng và bản giao hưởng), hãy viết một đoạn về cách tổ chức thời gian hiệu quả, nhấn mạnh yếu tố sáng tạo và kết nối cảm xúc.”

Lúc này, ChatGPT sẽ “bắt chước” cách bạn triển khai ví dụ: dùng ẩn dụ, dùng từ ngữ miêu tả giàu hình ảnh, có thể gọi công việc là “nhạc công,” deadline là “tiếng trống,” còn kỹ năng quản lý thời gian là “nhạc trưởng vung đũa chỉ huy.” Kết quả mang tính cá nhân và hấp dẫn hơn hẳn.

2.2 Cung cấp ví dụ mẫu

Để minh hoạ, bạn có thể chèn sẵn một đoạn văn ngắn mang phong cách viết mà bạn muốn. Ví dụ phong cách:

Sau đó, bạn yêu cầu:

“Hãy viết đoạn văn về cách tổ chức thời gian, dựa trên phong cách ẩn dụ âm nhạc, ví dụ:
Mỗi chúng ta giống như một nhạc trưởng, còn to-do list là dàn nhạc đa dạng. Mỗi công việc đều có nhịp điệu riêng, đòi hỏi bạn tinh tế điều chỉnh cao độ và trường độ sao cho hoà hợp. Kết quả là một bản giao hưởng thời gian, trôi chảy và đầy cảm hứng.”

💡 3: Thực hành – Thử nghiệm với các ví dụ khác nhau

Bây giờ, hãy cùng “vào bếp” để thực hành. Mục tiêu của chúng ta là xem ChatGPT thay đổi phong cách viết thế nào khi được cung cấp các ví dụ khác nhau.

1. Yêu cầu ChatGPT viết một đoạn văn cơ bản

“Viết về cách tổ chức thời gian hiệu quả.”

• Bạn nhận được câu trả lời chung nhất, ít chất “cá nhân.”

2. Cung cấp một ví dụ mẫu từ sách tự lực

“Dưới đây là một trích đoạn văn tôi ưa thích (trích dẫn từ một cuốn sách self-help giả định). Hãy dựa vào phong cách này để viết lại đoạn văn về cách tổ chức thời gian.”

• Lúc này, ChatGPT sẽ chú trọng ngôn từ truyền cảm hứng, có thể lồng ghép những trích dẫn động viên, khuyến khích tư duy tích cực.

3. Thử với một phong cách hài hước, như từ mạng xã hội

“Hãy giả sử tôi vừa đăng tải một bài viết hài hước lên Facebook. Dựa trên phong cách ‘tung hứng’ hài hước này, viết lại đoạn văn về cách tổ chức thời gian.”

• Kết quả hẳn sẽ có những câu “tung hứng,” các ví dụ dí dỏm, thậm chí lồng ghép meme hoặc ngôn ngữ đời thường.

4. Chuyển sang một bài viết chuyên sâu

“Bây giờ, lấy phong cách học thuật từ một blog chuyên sâu (ví dụ: blog nghiên cứu khoa học). Hãy viết lại đoạn văn về cách tổ chức thời gian với nhiều thuật ngữ chuyên môn, trích dẫn số liệu nếu có.”

• Bạn sẽ thấy giọng điệu thay đổi 180 độ: bài viết sẽ trích dẫn lý thuyết quản lý thời gian, nêu quan điểm từ các chuyên gia, v.v.

5. So sánh kết quả

• Bạn sẽ bất ngờ khi thấy cùng một chủ đề “tổ chức thời gian” nhưng lại có nhiều phiên bản khác nhau. Điều này minh chứng cho sức mạnh của việc cung cấp ví dụ: ChatGPT sẽ “nương” theo mẫu để tạo ra nội dung “ăn khớp” với phong cách mà bạn mong muốn.

💡 4. Ứng dụng kỹ thuật này vào công việc và sáng tạo nội dung

4.1 Trong công việc

• Viết email, báo cáo: Thay vì để ChatGPT soạn một email khô khan, hãy đưa cho nó một ví dụ về giọng điệu bạn thường dùng. Chẳng hạn, bạn thích email phải trang trọng nhưng không quá cứng nhắc, kèm câu kêu gọi hành động (Call to Action) ở cuối. ChatGPT sẽ điều chỉnh chính xác hơn.

• Thuyết trình nội bộ: Nếu bạn muốn làm báo cáo cuối năm sinh động, hãy đưa ra ví dụ của một bài thuyết trình dạng kể chuyện (“câu chuyện về hành trình doanh số”), ChatGPT sẽ giúp bạn lồng thêm “nút thắt – mở” và câu chữ truyền cảm hứng.

4.2 Trong sáng tạo nội dung

• Viết blog, bài đăng mạng xã hội: Muốn nội dung nhẹ nhàng, “meme-friendly”? Cứ gửi một ví dụ bài đăng bạn ưng ý. Muốn bài viết mang tính học thuật, cung cấp dẫn chứng từ nghiên cứu? Hãy dán đoạn blog chuyên môn. ChatGPT sẽ nhanh chóng “bắt sóng” và cung cấp nội dung phù hợp.

• Viết kịch bản video: Tương tự, bạn muốn tạo video hướng dẫn, video giải trí, hay video review sản phẩm? Cứ cung cấp ví dụ đoạn script bạn thích. ChatGPT sẽ “nhập vai” và sáng tạo theo đúng “màu sắc” mà bạn nhắm tới.

4.3 Trong học thuật

• Tài liệu nghiên cứu: Cung cấp cho ChatGPT các đoạn dẫn chứng học thuật, trích dẫn nguồn, cách viết trích dẫn theo chuẩn (APA, MLA…) rồi yêu cầu ChatGPT viết lại nội dung ở mức độ học thuật tương đương. Kết quả là bài phân tích “ra chất” nghiên cứu.

• Hướng dẫn bài tập: Bạn muốn ChatGPT giải thích khái niệm phức tạp theo cách ngắn gọn, dễ hiểu cho sinh viên năm nhất? Chèn một ví dụ giải thích tương tự, ChatGPT sẽ “bắt chước” độ dài, giọng điệu, cách đơn giản hóa vấn đề.

Mỗi phong cách viết lại phù hợp với một mục tiêu riêng. Bằng cách sử dụng ví dụ, bạn đang “nắm tay” ChatGPT và dẫn nó bước qua nhiều “dòng sông” khác nhau, mỗi dòng sông lại có màu nước, cảnh sắc riêng.

Kết bài

Tóm tắt bài học: Muốn ChatGPT viết đúng phong cách, hãy đưa cho nó một “tấm gương” – chính là ví dụ cụ thể. Đôi khi chỉ cần vài câu văn mẫu cũng đủ để ChatGPT hiểu “luật chơi” và biến tấu đầu ra theo ý bạn. Đây là một trong những “bí kíp” giúp bạn tận dụng tối đa sức mạnh của AI mà không tốn quá nhiều thời gian “dò đường.”

Cuối cùng, đừng quên đón chờ bài viết kế tiếp trong chuỗi “ChatGPT từ Zero đến Hero” với chủ đề: “Khi ChatGPT trở thành trợ thủ lập kế hoạch chi tiết cho mọi dự án.” Sẽ còn nhiều mẹo hay ho để bạn “lên level” trong hành trình khám phá AI!

KẾT THÚC

Hẹn gặp lại ở bài viết sau!